Tramplen Atlama Nedir? 

Tramplen Atlama Nedir? 

İnsanoğlu kuşların uçuşunu gözlem dikten sonra, bir kaç saniyeliğine bile olsa yerçekimini yenebilmenin hayal ve heyecanını sürekli olarak yaşadı. Bu çeşit bir heyecan, insanın uçma duygusuna kapıldığı ve ardından yumuşak bir yüzeye, suya dalış yaptığı tramplen sporunda mevcut. “Suya Atlama” diye adlandırılması belki de daha doğru olan tramplen atlama, iki bölüme ayrılır: Tramplen ve kule.

Bu test atlayışta sporcu tüm vücuduna hakim olarak havada adeta poz vermiş, bir ters takla atıp suya dümdüz girecek.

Her ikisinde de amaç önce olabildiğince yükseğe sıçradıktan sonra, havada çeşitli hareketler yapıp, düzgün ve dik bir vücutla, önce kafa ya da ayaklarla ve en az miktarda su sıçratarak havuza dalmaktır. Daha önceden belirlenmiş atlayış biçimlerinin yanı sıra yarışmacının en fazla kaç takla ve dönüşü kontrollü ve stilli olarak yapabildiğine bakılır. Son derece güç atlayışların göze güzel gözüken bir hatasızlıkla başarılması, bu sporun en çekici yanıdır.

1Havuz

Tramplen ( sıçrama tahtası) yapım için günümüzde alüminyum kullanılmaktadır. Eskiden tahta kalaslar kullanılırdı. Amaç tramplencinin daha yükseğe sıçrayıp havada daha fazla kalmasını sağlamaktır. Tramplen su yüzeyinden 3 m yüksekliktedir.

Üst düzeydeki yarışmalarda kule yüksekliği 10 m’ye çıkar. Kule sıçramaya yardım etmeyen, sabit bir yüzeydir.

Havuzun derinliği ise en az 4.5 m olmalıdır. Bir su serpme sistemiyle belirginleştilerek sporcunun suyun yüzünü görmesi sağlanır. Yoksa atlayıcılar yukardan bakınca sadece havuzun dibini görürler.

2Malzeme

Atlamanın yapıldığı havuz, kule ve tramplen dışında sporcunun kullandığı tek malzeme, kolay yırtılmaz, esnek, hafif ve vücudu sımsıkı saran bir mayodur.

Çalıştan önce, sporcu, tramplenden yardım alıp daha fazla yükselmek için böyle küçük bir sıçrama yapar.

3Kazanma

Her dalış çeşidinin, zorluk derecesinin göre ayarlanan belli bir değeri vardır.

Atlamalar 6 gruba ayrılırsa: Biri anında kalkarak yapılan atlamalar yalnız kuleden, öbürleri hem tramplenden, hem de kuleden uygulanır.

İleri doğru atlamalar: (İleriye doğru bir yükselişten öne dönme.)

Geriye doğru atlamalar: (Geriye doğru bir yükselişten geriye dönme.)

İçeriye doğru atlamalar: (Geriye doğru bir yükselişten öne dönme.)

Ters atlamalar: (İleriye doğru bir yükselişten geri dönme.)

Burgulu atlamalar: (Bu dört atlayıştan herhangi birini, havadan dönerek yapmak.)

Atayış sırasında sporcu vücudunu şu 3 pozisyondan birinde tutmalıdır:

Dik; bükük (sporcu, dizlerini kırmadan, elleriyle havada ayak parmaklarına değer); toplu (sporcu, dizlerini göğsünde toplar). Bir takla ve burgu içeren atlamalarda, serbest pozisyon kullanılır. Daha karmaşık atlamalar da, hareketlerin hızı nedeniyle atlayıcının vücudunun aldığı biçimi görmek mümkün olmayabilir. Ama televizyonun yavaş çekimi, bu sporun güzellik ve inceliklerini açıkça sergileyebilmektedir.

Tramplen yarışmalarında, önce her atlayış grubundan bir atlayış yapılır. Bundan sonra, atlayıcı serbest hareketlere geçer (Erkeklerde 6, kadınlar da 5 hareket). Bu bölümde sporcu istediği kadar karışık atlayışlar yapabilir. Yani toplam olarak kadınlar 10, erkekler 11 atlayış yaparlar. Kule atlamada ise erkekler 4 zorunlu, 6 serbest, kadınlar ise 4 zorunlu, 4 serbest atlayış yaparlar. Uluslararası yarışmalarda 7 hakem bulunur. Her biri yarışmacılara 1-10 arasında puan verir. Hakemler yükseliş stili, havada uçuş, taklalar, burgular ve suya girişle ayrı ayrı ilgilenirler.

Bu atlayıcı, belden daha fazla kıvrılmalı ve kollarını daha dik tutmalıydı. Bu tür hatalar yavaş çekimlerde rahatlıkla izlenebilir.

Puanlama yapıldıktan sonra, verilen en yüksek ve en düşük puanlar çıkarılır ve öbür beş puan toplanır. Sonra bu toplam hareketin zorluk derecesiyle çarpılır ve her bir atlayışın tek tek puanları bulunur. Bütün atlayışların puanları toplandığında en yüksek puana ulaşan sporcu, yarışmayı kazanır.

4Kurallar

Tüm atlamalar, herhangi bir yardım almaksızın yapılır ve büyük bir dikkatle puanlandırılarak aşağıdaki gibi ayrıştırılır:

Tam başarısız (Örneğin, istenen atlama olmaması) 0 (sıfır) puan.

Yetersiz (Örneğin, çok kötü bir uygulama ve sonunda vücudu düz olarak suya çarpma) 0,5-2 puan.

Eksik (Öreğin, kötü bir uygulama ve çok kötü suya dalış) 2,5-4,5 puan.

Yeterli (Örneğin, iyice bir uygulama, çıkışta az yükseklik) 5-6 puan.

İyi (Örneğin, kalıplaşmış, iyi uygulama be dalışta az su sıçratma) 6,5-8 puan.

Çok iyi (Örneğin, çıkışta yüksek havalanma, başarılı uygulanma ve dalışta çok az su sıçratma) 8,5-10 puan.

5Beceriler

İyi bir atlayıcı, son derece zor olan bir hareketi bile kolay gösteren bir güven, stil ve vücut kontrolüne sahip olmalıdır. Atlamadan önce, bir sporcunun yüzüne bakıp, sinir ve gerginlik durumu incelenerek nasıl bir atlama yapacağı anlaşılabilir. Sporcu tahta üzerinde ileri geri gidip gelir, çıkıştan önce uzun sure tahtada oyalanır. Bunlar ruhsal olarak zorlandığının belirtileridir. Ayrıca, çıkışta kazanılan yüksekliğe, teknik ve kontrol zayıflıklarına, örneğin taklaya erken girmek, havada geç ya da erken açılmak gibi yanlış hareketlere bakılır.

Dalış anında, sporcunun vücudunun aldığı biçime, vücudunun öne ya da arkaya fazla yatıp yatmadığına, eller

ile ayakların aynı noktadan suya girip girmediğini dikkat edilir. Su sıçrıyor mu, yoksa dalış noktası bir anda yok mu oluyor, buna bakılır. Birçok atlayıcı, suya dalarken iki elini birleştirir.

Son yıllarda kullanılan bu yöntem ise çok zordur. Buna yarma dalış adı verilir. Çünkü su yüzeyinde yalnızca bir yarık bırakır. Atlayıcı iki elinin parmaklarını, daldığı yöne doğru uzatarak bitişik tutar. Tam suya değdiği anda, su altında yüzerken yapıldığı gibi, suyu ikiye ayırır. Amerikalıların bulduğu bu yöntemi, büyük zamanlama ustalığı gerektirdiği için pek az sporcu başarabiliyor.

Dalış sırasında bacaklar tam bitişik ve ayak parmakları dümdüz olmalıdır.

6Taktikler

Bir atlayıcı, basit atlayışları çok iyi uygulayarak başarılı olabilir. İyi uygulanmayan zor bir hareket çok zararlı olabilir. Yarışmacılar, atlayışlarının sırasını bir liste halinde hakeme verirler. Yarışmacı zor hareketleri öne alarak, öbür yarışmacılar üzerinde baskı yaratabilir, ama tabii uygulamada başarılı olursa. Bu tür sıralamalar ancak çok usta sporcuların işidir. Çoğunluk zor hareketleri sona bırakır, çünkü zor bir hareketi başaramayınca moral bozukluğuna uğrayıp arkadan kolay hareketleri de iyi yapamamak tehlikesi vardır.

7Terimler

Backdive: Çıkış sırasında atlayıcının sırtı havuza dönük durması.

Break-out: Atlayıcının havada pozisyon değiştirmesi.

Entry: Suya değme anı.

Feet-first: Önce ayakların suya girmesi.

Header: Önce başın suya girmesi.

Hurdle: Tramplenin ucunda, çıkıştan önce, atlayıcının yaptığı küçük sıçrama.

Overlunder twist: Çok fazla ya daçok az bir burgu yüzünden suya açıyla girme.

Reverse dive: Yüzü ileriye dönük

olarak çıkış yaptıktan sonra havada bir takla atıp suya geriye dönük olarak girmek.

Swallow/swan dive: Suya girmeden öncesine kadar kolları iki yana açıp gergin tutarak yapılan atlayış.

Tariff (Tarife): 1.1 ile 3.0 arasında değişen zorluk derecesi değerleri. Hakemlerin verdiği puanla çarpılarak yapılan hareketin yarışma puanı belirlenir.

Kaynak: ‘’ADAM’’ spor seyircisinin el Kitabı’ndan yazılmıştır.