Su Topu Nasıl Oynanır (Tarihçesi, Hikâyesi)
Geçmişi yüz yılı aşkın olan su topu en çetin sporlardan biridir. Üstten bakınca suda oynanan hentbol gibidir ama suyun altında daha çok güreşe benzer bir boğuşma sürüp gider. Süratli bir takım oyunudur ve her iki tarafta 7’şer oyuncu bulunur. Oyuncuların iyi birer yüzücü olmaları, iyi top kullanabilmeleri ve didişirken sürekli batıp çıkacaklarından çok iyi bir ciğer kapasitesi sahip olmaları gerekir. Oyunda dört yedek oyuncu bulunması ve sürekli değiştirme yapılması boşuna değildir. Oyun üstelik 35 saniye kuralıyla hızlandırılmış da. Bir takım eline geçirdiği topu 35 saniyede içinde kullanmak zorundadır.
Çizgileri ve ölçüleriyle su topu havuzu.
1Havuz
Uluslararası maçlarda oyuncuların oyun sırasında dibe değmelerine izin verilmediğinden, derinliğin en az 1.80 m olması gereken havuzda boyu 30 m, eni 20 m’dir. Her iki uçta, 3 m genişliğinden 90 cm yüksekliğinde iki küçük kale bulunur. Havuzun kenarlarından kale çizgilerinin hizasını gösteren çizgiler vardır. Ayrıca zamanda 2 m ve 4 m çizgileri de kenarlardaki çizgiler belirtilir.
Kale çizgisi ile 2 m çizgisi arasında yapılan fauller verilen serbest atışlar 2 m çizgisi üzerinden kullanılır. 4 m çizgisi içinde kalan alanda ise öbür oyunculara yasaklanan bazı hareketleri kalecinin yapmasına izin vardır.
Kalecinin tipik bir pozisyonu. Kollar açık, kaleden öne çıkarak açıyı daraltmaya çalışıyor. Suyun yüzeyinden de epeyce yukarda. Gözleri topu izliyor. Öbür oyuncu ise, atış anında dirseğini kullanarak, topa daha fazla güç kazandırmak istiyor. Topu bilek hareketiyle yönlendirerek kaleciyi şaşırtacak.
2Malzeme
Takımlar giydikleri başlıklarla ayır edilir. Bunlar lacivert ve beyaz olup 2’den 11’e kadar numaralanmıştır. Kaleciler 1 numarayla kırmızı başlık giyerler. Hakem havuzun kenarında aşağı yukarı hareket ederek ve düşük öttürerek, oyuncuları uyarır. Elinde iki ucu bayraklı bir sopa vardır. Serbest atışı kullanacak takımı, bu sopanın lacivert ya da beyaz bayrak olan ucunu yukarı kaldırarak belirtir.
Top 400-450 gr ağırlığında, çevresi 68 cm, yuvarlak ve su geçirmezdir.
3Kazanma
Oyuncular, topu suda kollarının arasına alıp kavli yüzerek sürerler. Paylaşırken ise sadece bir tek ellerini kullanabilirler. Top kaleden içeri bütünüyle girerse gol olur. En çok gol atan takım maçı kazanır. Oyun 4 tane 7 dakikalık bölüme ayrılmıştır. Golden sonra, golü yiyen takım topu kullanır.
4Kurallar
4 m çizgisi içinde, kaleciden başka hiçbir oyuncu havuzun dibine değmez, topa yumruk vuramaz ve iki elini kullanamaz. Rakibe doğru su atmak ya da vurmak, topu su altında tutarak gizlemek ya da havuzun kenarlarından, kale direklerinden itip güç almak yasaktır. Bu tip hareketler sonucunda verilen ceza normalde bir serbest atıştır ve hatanın yapıldığı yerden kullanılır. Ancak daha ciddi bir durumlarda, oyuncu 45 saniye oyun dışı bırakılır. 4 m içindeki faullere penaltı verilir. Penaltı kaleden 4 m uzaklıktan, tek atış halinde direk kaleye atılır. Atış sırasında 4 m çizgisi içinde kaleciden başka kimse bulunamaz, top direkten ya da kaleciden dönerse oyun aynen devam eder. Hiçbir oyuncu, rakibin iki metre çizgisi içine toptan önce giremez. Bu kural kale önünde beklemeyi engeller.
Su topundaki 35 saniye kuralı, oyunu son derece canlı ve hareketli hale getirmiştir. 35 saniye içinde sonuca gidemeyen takım, topu rakibe verir.
5Beceriler
İyi oyuncular, suyun altındaki bacak hareketleriyle vücutlarının belden yukarısını su yüzeyinin üstünde tutmayı başarırlar. Bilek ve dirseklerini yukarıya doğru bükerek büyük bir hızla pas verir ve şut atarlar. Atıştan önce vücudu 180 derece döndürmek suretiyle şutun gücü artırılabilir. Oyuncuların kaleye arkaları dönükken attıkları kavisli ve ters şutlar da son derece etkilidir. Bir pası yansıtarak yapılan atışlara “pull-on”, su yüzeyinde topu sektirerek yapılan aldatıcı atışlara ise “boynce” denir. Kaleyle karşı karşıya kalınca, oyuncuların topu baktıkları yönün tersine atarak, kaleciyi kandırmaya çalışırlar.
Savunma yapan oyuncular, rakibin güçlü kolonu omuzları ile engelleyerek kontrol etmelidirler. Rakip topu aldığında, savunmacı onu batırmak için bir eliyle göğsüne bastırırken, bir eliyle de atış yapmaması için topu bloke etmeye uğraşır. Ancak genelde tüm sporlarda olduğu gibi, çok çabuk hızlanabilmek, pas ya da şut atabilmek için rakipten uzaklaşabilmek su topu oyuncularının başarıyı getiren özelliklerdir.
6Taktikler
Basketbolda olduğu gibi, su topunda da çeşitli taktikler kullanılır ama en geçerli taktik oyuncuların devamlı yer değiştirmeleridir. Görünürde oyunculara sol, sağ, orta forvet ya da sol, sağ, orta bek diye ad verilir. Ancak iyi takımlar, oyuncularından biri herhangi bir şekilde markajdan kurtulana dek devamlı hareket ederler. Bir oyuncu savunmayı üzerine çekerek, bir takım arkadaşına şut atılabilecek bir boşluk yaratabilir. Bu sürekli yüzmeyi içeren taktiğe karşı, oyuncuların belli alanları savunmalarına dayanan alan savunması taktiği kullanılır. Bu savunmayı kırmak için kullanılan taktikler de vardır, ama her iki takımı da 35 saniye kuralı sürekli baskı altında tutar. Bir adamı havuz dışında cezalı olan takım bu durumdan kolayca yararlanabilir.
7Terimler
Corner (Köşe Atışı): Savunma topu kendi kale çizgisi dışına attığında, hücum eden takımın havuz kenardaki 2 m çizgisinden kullandığı atış.
Field goal (Alan Golü): Oyunun akışı içinde atılan gol.
Personal fault (Kişisel Hata): Üç önemli faul yapan oyuncu bir daha girmemek üzere oyundan çıkarılır.
Swim-up (Başlama Yüzüşü): Hakemin dışardan attığı ya da havuzun içindeki bir delikten çoktan topa doğru, su topu oyuncuların kendi kale çizgilerinden çıkış yaparak hızla yüzerler. Topu kim kaparsa hücum sırasını kazanmış olur.
Kaynak: ‘’ADAM’’ spor seyircisinin el Kitabı’ndan yazılmıştır.