Okçuluk Nedir, Nasıl Oynanır? [Hedef]

Okçuluk Nedir, Nasıl Oynanır? [Hedef]

Birçok kişi için okçuluk, Robin Hood ve Küçük John'un Sherwood ormanlarında derebeyinin adamlarına ok atmaları anlamına gelmektedir. Ama o günden bu yana okçuluk sporu çok şey kazanmıştır. Beceri olarak pek değişmese de malzeme olarak büyük ilerleme olmuştur. Eski uzun yay gitmiş, yerine gücünü cam elyafından alan ve alüminyum oklara saatte, 200 km'nin üzerinde bir hız verebilen yaylar gelmiştir.Okçuluk fazla bedensel güç gerektiren bir spor değildir, daha çok süreli uygulanabilen kas gücüne ve beceriye dayanır. Bu nedenle okçuluk yarışmalarında her yaştan sporcu yer

alır. Seyircisi azdır.

Hedefin ortasına saplanmış bir ok 10 puan alır. Kenara doğru her halkının puan sayısı 1’e düşene kadar azalır.

1Hedef

Sıkıştırılmış samandan yapılan hedefin üzeri branda beziyle kaplanmış ve çember çizgilerle beş renge boyanmıştır. Bu renkler merkezde sarı ve sırasıyla, dışa doğru kırmızı, mavi, siyah ve beyazdır. Her renk şerit de ikiye ayrılmış ve böylece hedef içten dışa doğru 10'dan 1'e inen sayılarla numaralanmıştır. 122 cm çapındaki hedef 60, 70 ve 90 m atışlarında, 80 cm çapındaki hedef ise daha kısa mesafeli atışlarda kullanılır. Hedefin ortasındaki sarı alan "altın" diye adlandırılır.

2Malzeme

Yay ve oklar dışında okçular, parmaklarını yayın etkisinden koruyan bir eldiven, yayı tuttukları kollarını korumak için de bir kolluk kullanırlar. Yay bazen göğüse ya da omuza çarpabilir, bunu önlemek için de göğüslük takılır. Yay büyük bir hızla boşaldığı için çarptığı yerde büyük yaralar açabilir. Modern yaylara duyarlılığı artırmak amacıyla birçok ek parça konmuştur. Bu parçalardan en belirgini dengeleyicilerdir. Yayın sap kısmına vidalanan çubuklara küçük ağırlıklar tutturulmuştur ve gerilen tel bırakıldığında yayın dengede kalmasını sağlarlar. Modern yaylarda ayrıca el tutacak yerin 20 cm üzerinde, bir gez takılıdır. Bu okçunun hedefe iyi nişan almasına yardımcı olur. Yaylar ağırlıklarına ya da germe ağırlıklarına göre sınıflandırılır. Germe ağırlığı, yayın gerilme uzunluğu için gerekli gücü gösterir. Yayın sınıflaması için, 15 kg'la 71 cm denilmişse, yay 71 cm uzunluğundaki oku atmak için gerildiğinde okçunun parmakları 15 kg'lık bir güç harcıyor demektir.

3Kazanma

Okçulukta kazanma çok kolaydır. Okçular atışlarını hedefin tam ortasına yöneltirler. Her ok hedefte vurduğu yere göre puan alır. Bir ok halkaları ayıran çizgi üzerine saplanmışsa daha yüksek olan puanı alır. FITA tarafından düzenlenen uluslararası yarışmalarda erkekler iki turda 144'er ok atarlar. Her turda okçu 90, 70, 50 ve 30 metreden hedefe üçer düzine ok atar. Kadınlar da 4 ayrı mesafeden 3'er düzine atış yaparlar. Yalnız bu mesafeler 70, 60, 50 ve 30 metredir. Okçular her seferinde sayılarını okumadan önce 6 atış yaparlar. 50 ve 30 metreden, daha küçük hedefe yaptıkları atışlarda ise 3 atışta bir sayı okunur, çünkü sarı alan oklarla çabuk dolar ve bazı oklar ötekilere çarparak saplanmadan düşebilirler. Olimpiyat Oyunları'nda iki turda toplam 288 ok atışıyla yapılan karşılaşmalarda iyi bir puan erkeklerde aşağı yukarı 2500, kadınlarda da 2400 olur.

4Kurallar

Kurallar malzeme, kıyafet ve emniyet önlemlerini içerir. Bunlar öylesine genel kurallardır ki önemli karşılaşmalarda okçular bu kuralları hiçbir zaman çiğnemezler.

Modern okçu çeşitli dengeleyiciler kullanarak atış yapar.

5/6Beceriler-Taktikler

Okçular her atışta aynı mekanik hareketleri yapmak zorundadırlar.

Bu bir dizi hareket şunlardır: Takma, Kavrama, germe, tutma ve bırakma, yani oku yaya takma, yayı parmaklarla kavrama, yayı germe, nişan alana kadar tutma ve oku yaydan bırakma. Okçu eğer bunlardan herhangi birinde hatalı davrandığını anlarsa hemen durup hareket dizisine yeniden başlar. Okçuluk yapmadıkça kimin iyi ok attığını söylemek zordur. Her oku aynı stilde atan okçu önde gidiyor demektir ve bir atış ne kadar rahat yapılmışsa o kadar iyidir.

7Terimler

Bouncer (Zıplama): Hedefe vurup düşen ok.

Cutter (Kesme): İki halka arasındaki çizgiye saplanan ok.

FITA: Uluslararası Okçuluk Federasyonu.

Fast (Çabuk Dur): Ok atmayı durdurması için okçuya yapılan çağrı.

Gold (Altın): Hedefin merkezi.

Grouping (Gruplaşma): Hedef üzerinde okların toplu olarak bir yere saplanması.

Hanger (Sallanma): Hedefe tam saplanamayıp sallanan ok.

Perfect end (Tam Vurma): 6 atışı da sarıya saplama.

Pinhole (iğne Deliği): Hedefin bir noktayla belirlenmiş olan tam ortası.

Quiver (Torba): Ok torbası.

Kaynak: ‘’ADAM’’ spor seyircisinin el Kitabı’ndan yazılmıştır.